Ok, dzisiejszym tematem jest cykl miesiączkowy. Podstawy podstaw, czyli czysta porcja wiedzy, Bracie i Siostro (no może ciut okraszona humorem).
Znajdziesz tu odpowiedzi między innymi na takie pytania jak:

  • Co to jest cykl miesiączkowy?
  • Ile trwa cykl miesiączkowy?
  • Jaka jest długość cyklu miesiączkowego?
  • Kiedy cykl miesiączkowy jest regularny a kiedy jest nieregularny?
  • Kiedy jest początek cyklu miesiączkowego a kiedy koniec?
  • Dlaczego cykl menstruacyjny trwa 28 dni?
  • Jakie są fazy cyklu miesiączkowego?
  • Kiedy można zajść w ciążę, a kiedy po prostu się nie da?
  • Co oznacza cykl miesiączkowy bez krwawienia?
  • Czy możliwy jest cykl menstruacyjny bez owulacji?
  • Dlaczego zdrowa para nie zachodzi w ciążę, pomimo, że współżyli podczas dni płodnych?
  • Kiedy są dni płodne i dni niepłodne?

A o tym, dlaczego warto się obserwować, przeczytasz więcej w tym artykule.

No to bierzemy się do roboty. Rozłożymy na części pierwsze tę wspaniałą machinę, jaką została obdarowana kobieta. Wszystko rozważymy pod kątem kilku zmiennych: poziomu hormonów, temperatury ciała, śluzu, szyjki macicy (jej położenia oraz stanu) oraz czasu trwania fazy.


A poniżej znajdziesz nagranie tego artykułu:


Cykl miesiączkowy – jakie ma fazy?

Pozwól, że na potrzeby tego tekstu posłużę się przenośnią. Wyobraź sobie, że ciało kobiety to mały hotel. Hotel, który oczekuje na przybycie ważnego gościa. Co by nie mówić, właśnie tak kobieta i jej ciało funkcjonują w cyklu miesiączkowym – co miesiąc przygotowuje się do poczęcia, czyli do przybycia gościa 🙂

Ale od początku.

Kiedy tak właściwie zaczyna się cykl miesiączkowy?

Jeśli się zastanowimy to każdy cykl jest jak koło, a koło w zasadzie nie ma początku ani końca, więc ciężko mówić o jakimś początku. Natomiast, aby było łatwiej wyznaczyć pierwszy dzień cyklu, uznano, że początek to pierwszy dzień krwawienia, czyli miesiączki.

Często gęsto mamy wątpliwości czy cykle są regularne czy też nie. Z medycznego punktu widzenia, nie długość cyklu (czyli ilość dni) jest ważna dla stwierdzenia, czy wszystko funkcjonuje prawidłowo, a fakt czy wystąpiły obie fazy (wyższych i niższych temperatur) oraz śluz płodny. Dlatego, aby wiedzieć, czy wszystko jest w porządku, nie liczymy dni, a obserwujemy. Więcej na ten temat prawidłowego funkcjonowania cyklu miesiączkowego (oraz tego co może Cię zaniepokoić) dowiesz się z tego nagrania oraz z tego.

faza niskich temperatur, faza wysokich temperatur, śluz płodny

Pierwsze wątpliwości wyjaśnione. Teraz czas na powrót do szkoły 😃

Faza folikularna (przedowulacyjna) czyli room service przygotowuje pokój dla gościa

Kierownik hotelu, Pan Podwzgórze, wysyła wiadomość do menedżera, Pani Przysadki, że czas zacząć przygotowania pokoju (o uroczej nazwie Macica) na przyjazd gościa – Pani Jajeczko (komórka jajowa). Pani Przysadka ma dwóch pomocników: pana Folitropa Folitropinę i Pana Lutka Lutropinę. Pan Folitrop Folitropina jest odpowiedzialny za przygotowanie pokoju, natomiast Lutek Lutropina wita gościa i zaprasza do środka. Folitrop Folitropina wie, jak ważne jest przygotowanie pokoju dla satysfakcji klienta. Dlatego wspólnie z doradcami Estrogenami (powoli przysyłanymi do hotelu przez panią Jajeczko), przygotowuje pokój.

cykl menstruacyjny, faza przedowulacyjna

A teraz bardziej naukowo:

Hormony: Podwzgórze wydziela FSH-RH, czyli czynnik pobudzający przysadkę do wydzielania FSH (folitropiny). Wydzielająca się folitropina działa na pęcherzyk w jajniku, który zaczyna wydzielać estrogeny. Estrogeny powodują, że śluzówka macicy odbudowuje się i przygotowuje do przyjęcia zarodka.

Szyjka: Im bliżej owulacji tym szyjka bardziej unosi się do góry. Dzięki temu zmniejsza się odległość między szyjką a wejściem pochwy. Szyjka to brama macicy, a estrogeny powodują, że ta brama staje się coraz bardziej miękka, otwarta i przyjazna dla plemników.

Śluz: Estrogeny pobudzają szyjkę macicy do produkcji śluzu płodnego. Im bliżej owulacji, tym śluz staje się bardziej rozciągliwy i przezroczysty (robi się taka autostrada dla plemników :D), a jego odczyn staje się zasadowy. To ważne, bo tylko taki śluz zapewnia plemnikom przeżycie oraz sprawia że dojrzewają.

Temperatura: Niska.

Czas trwania: zależny od… w zasadzie od wszystkiego. W każdym cyklu miesiączkowym i u każdej kobiety może mieć inną długość – raz może być to 13 dni, a innym razem 20 dni.

Owulacja – wynajmie czy nie wynajmie? Oto jest pytanie!

Im bliżej przybycia klientki, tym doradców Estrogenów przybywa. Kiedy jest ich już wystarczająco dużo, Folitrop Folitropina może odpocząć, a do akcji przechodzi Lutek Lutropina. Otwiera gościowi drzwi (pęknięcie pęcherzyka) i zaprasza go do wejścia dalej (owulacja).

Hormony: Lutropina powoduje pęknięcie pęcherzyka i uwolnienie komórki jajowej. Może się zdarzyć tak, że pęcherzyk nie pęka (np. z powodu zbyt niskiego poziomu lutropiny), pęka, ale komórka jajowa nie dostaje się na zewnątrz, lub pęcherzyk jest po prostu pusty. W każdym z tych trzech przypadków nie dochodzi do owulacji, mimo późniejszego wzrostu temperatury, który mógłby owulację sugerować (temperatura wzrasta dzięki ciałku żółtemu, w które przekształcił się pęcherzyk, nie dzięki komórce jajowej). A jeśli nie dochodzi do owulacji, niemożliwe jest również zajście w ciążę.

owulacja, brak owulacji, przyczyny

Szyjka: Najbardziej uniesiona, błona śluzowa rozpulchniona, gotowa na zagnieżdżenie zarodka.

Śluz: Śluz się pogarsza i zaczyna zanikać, pojawia się też suchość czy stała wydzielina pochwowa.

Temperatura: Przełom niskiej i wysokiej.

Czas trwania: biorąc pod uwagę żywotność komórki jajowej – 24 godziny.

Faza lutealna (poowulacyjna), czyli dla mózgu, na wszelki wypadek, jesteś w ciąży

Razem z Panią Jajeczko, do hotelu przybywa jej zaufany pracownik – Pan Progesteron. Dba on, aby jego szefowa, miała jak najlepsze warunki pobytu. Gdy szefowa przedłuży pobyt, to przez kolejne 3 miesiące, dba, aby niczego jej nie zabrakło: zapewnia najlepsze wyżywienie, czuwa nad odpowiednią wysokością temperatury, itd… Później zastępuje go przeszkolony pracownik hotelu – Pan Łożysko. Pan Progesteron nie jest zbyt ogarnięty, dlatego dba o te warunki, nawet gdy Pani Jajeczko opuści hotel po jednodniowym pobycie. Zwykle orientuje się w sytuacji po jakichś 12-16 dniach i wtedy szybko wyjeżdża.

Cykl menstruacyjny, faza poowulacyjna

Hormony: Pusty pęcherzyk przekształca się w ciałko żółte, które wydziela progesteron. To on odpowiada za skok temperatury i jej wysokie wartości w drugiej fazie cyklu.

Szyjka: Progesteron dba o warunki dla dziecka – rozpulchnia śluzówkę macicy, żeby łatwiej doszło do zagnieżdżenia zarodka, a także zamyka, utwardza i obniża bramę czyli szyjkę macicy.

Śluz: Zabezpiecza wejście do macicy – zatyka czopem śluzowym ujście szyjki. Śluz zmienia odczyn na kwaśny (zabójczy dla plemników). Jego struktura staje się siateczkowata, przez co plemniki nie są w stanie dostać się do macicy i giną.

Temperatura: Wzrasta (mniej więcej o 0,2 stopnia, ale pierwszy skok może być delikatny – nawet już o 0,05 stopnia!), dla lepszych warunków rozwoju małego lokatora. Pozostaje na wysokim poziomie, nawet jeśli nie dojdzie do zapłodnienia.

Czas trwania: 12-16 dni. Faza lutealna cyklu miesiączkowego ma raczej stałą długość.

Cykl miesiączkowy – wielkie porządki – miesiączka

Po wyjeździe Pana Progesterona, Folikul Folitropina znowu bierze się do przygotowywania pokoju. Wymienia pościel, odkurza, myje (złuszczanie błony śluzowej macicy i krwawienie, czyli miesiączka) i cały cykl życia hotelu zaczyna się od początku.

Hormony: Jako, że ciałko żółte zanikło, skończyło się również wydzielanie progesteronu. Znowu pojawia się sygnał z podwzgórza do przysadki o konieczności wydzielania folitropiny i rozpoczęciu całego cyklu od nowa.

Szyjka: Nisko, powoli się otwiera. Macica złuszcza i wydala śluzówkę z organizmu – oczyszcza się i zaczyna przygotowania do kolejnej owulacji.

Śluz: Jest produkowana stała wydzielina, ale może też wystąpić śluz.

Temperatura: U części kobiet gwałtownie spada ostatniego dnia cyklu lub pierwszego dnia miesiączki. A u części spada powoli, osiągając dopiero po miesiączce (lub w jej trakcie) poziom temperatur fazy przedowulacyjnej.

Czas trwania: 3-7 dni.

Cykl miesiączkowy – ważne ciekawostki:

1) Aby krwawienie mogło być uznane za miesiączkę (i tym samym początek nowego cyklu), musi być poprzedzone fazą wyższych temperatur, czyli co najmniej 3 wysokimi temperaturami. Inaczej jest to krwawienie śródcykliczne, trwające cały czas w trakcie fazy przedowulacyjnej czyli teoretycznie płodnej. Może się zdarzyć każdej zdrowej kobiecie, ale jeśli występuje częściej, należy się udać z tym do lekarza.

2) Bardzo rzadko, ale zdarzają się, cykle bezmiesiączkowe. Wszystko dzieje się normalnie, dochodzi do owulacji, itd. Ale gdy ciałko żółte obumiera i przestaje działać progesteron, rozpulchniona śluzówka zamiast się złuszczyć i wydalić, zostaje wchłonięta przez organizm. Dzieje się tak, gdy śluzówka jest skąpa – np. podczas dojrzewania, przy wracaniu płodności po porodzie, w premenopauzie, na skutek różnych chorób, zbyt małej ilości tkanki tłuszczowej czy znacznego przeforsowania organizmu.


Oczywiście, cała bajkowa historyjka była po to, żeby było Ci łatwiej zrozumieć, co i jak i lepiej zapisać w pamięci. Mam nadzieję, że cel osiągnięty i wychodzisz z tej strony bogatsza o wiedzę, jak działa cykl menstruacyjny. Przyda Ci się przy innych wpisach i pozwoli zrozumieć, co i jak z tą płodnością, a co ważniejsze – ze zdrowiem.


I tutaj w Naturalne Planowanie Rodziny wchodzę ja – nieskromnie pisząc – cała na biało

Naturalne Planowanie Rodziny nauczyciel

Ze swoją wiedzą, kursami, warsztatami, społecznością kobiet stosujących NPR, ebookami, webinarami, konsultacjami i sercem na dłoni. Szczególnie dla tych, które mają już serdecznie dość, ale ten jeden, ostatni raz, chcą spróbować.

Mogę Cię nauczyć skutecznego stosowania metody Rötzera (objawowo-termicznej), jednej z metod Naturalnego Planowania Rodziny.

Dam Ci taką wiedzę i umiejętności, że Twoje obserwacje realnie staną się łatwiejsze i pod względem ich wykonywania i interpretowania.

Nauczę Cię cykl po cyklu, jak wyznaczać coraz większą ilość pewnych dni niepłodnych.

Pomogę Ci wyregulować cykl oraz zdrowie, aby karty były czytelniejsze, PMS nie dokuczał, miesiączki nie zwijały Cię z bólu, a życie stało się piękniejsze.

Odkryję przed Tobą świat świadomej kobiecości.

Pokażę, jak płynąć z wewnętrznym flow zdrowych przemian hormonalnych w organizmie.

Tak, mogę to wszystko. I tak, to jest trudne – jeśli chce się to robić samotnie. Ale możesz wziąć mnie za przewodniczkę na tej drodze i poznać świat, o którego istnieniu nie miałaś pojęcia.

Zapraszam Cię do wzięcia udziału w kursie Naturalne Planowanie Rodziny online

Mogę Ci zaoferować kurs podstawowy NPR lub kurs NPR po porodzie i w trakcie karmienia piersią. Jest też opcja 2w1, jeśli po ciąży zaczynasz naukę od podstaw.


Za szybko?

To skorzystaj z ebooka Potęga świadomej kobiecości. Tańszy, prostszy, szybszy, a potrafi wiele w życiu zmienić. To książka, która poprowadzi Cię za rękę przez meandry kobiecości i wyzwań, które na nas kobiety czekają. Znajdziesz tutaj tematy związane z kobiecością, seksualnością, kobiecą fizjologią, naturalnym rozpoznawaniem płodności, cyklicznością, a nawet higieną czy kobiecymi ziołami.


Nadal za szybko?

To przyjdź na darmowy webinar o tym, jak zacząć się obserwować i na końcu postaw mnie w ogniu swoich pytań.


Znasz już swoją metodę, ale czujesz się w jej stosowaniu osamotniona?

Chciałabyś rozwinąć potencjał płynący z obserwacji? Poznać kobiety, które mają te same radości i troski, co Ty? To zapraszam do naszej Społeczności Kobiece Pogaduchy.

Jestem tutaj dla Ciebie. Jesteśmy tu dla Ciebie.


Głodna wiedzy o kobiecości i obserwacjach cyklu?

To zapraszam do zapisu do newslettera:


Tak, mam sporo do zaoferowania. A to co powyżej, to jeszcze nie wszystko! 🙂 Bo są jeszcze webinary, karty cyklu, pdfy z analizą, ebooki, warsztaty i spotkania. Znajdziesz je w zakładce Sklep.